محمد باقر بن محمد تقى بن مقصود على مجلسى معروف به علامه مجلسى و مجلسى ثانى در سال 1037 هجرى در شهر اصفهان دیده به جهان گشود.
جد بزرگ علامه عالم بزرگوار حافظ ابو نعیم اصفهانى صاحب کتابهایى چون«تاریخ اصفهان» و «حلیة الاولیاء» است.
پدر علامه مولى محمد تقى مجلسى معروف به مجلسى اول شاگرد شیخ بهایى و میر داماد است. او در علوم مختلف اسلامى تبحر داشته و در زمان خویش مرجعیت تقلید را به عهده داشته است.
علامه مجلسى آنچنان شهرتى در علوم مختلف اسلامى دارد که محتاج هیچ بیان و توضیحى نیست. نام علامه مجلسى چون آفتابى بر آسمان فقاهت و اجتهاد مىدرخشد
علامه مجلسى از جمله بزرگانى است که از جامعیت خاصى برخوردار بود. او در علوم مختلف اسلامى مانند تفسیر حدیث فقه اصول تاریخ رجال و درایه سرآمد عصر بود. نگاهى اجمالى به مجموعه عظیم بحار الانوار این نکته را بخوبى آشکار مىسازد.
این علوم در کنار علوم عقلى همچون فلسفه منطق ریاضیات ادبیات لغت جغرافیا طب نجوم و علوم غریبه از او شخصیتى ممتاز و بىنظیر ساخته است.
برخى علامه مجلسى را در طول تاریخ اسلامى از حیث جامعیت در علوم و فنون گوناگون بىنظیر دانستهاند.
علامه مجلسى علاوه بر علومى چون روایات اهل بیت علیهمالسلام در فقه نیز تبحرى بالا داشته گرچه اکثر مجلدات فقهى بحار مجال پاکنویس شدن نیافته است.
علامه مجلسى همزمان با طى مدارج علمى و سریعتر از آن مدارج معنوى و کمالات روحى را پیمود تا آنجا که مصداق واقعى «عالم ربّانى» گشت.
شاگرد گرانقدر او «سید نعمت اللّه جزائرى» در مورد استاد خود گفته است:علامه هیچگاه از یاد خدا غافل نبود و تمام اعمالش را با قصد قربت انجام مىداد.
علامه به «زیارت» ائمه هدى علیهمالسلام اهمیت فراوان مىداد و با وجود مشکلات آن زمان و امکانات بسیار ابتدایى براى مسافرت چندین بار به زیارت ائمه عراق بقیع و مشهد مقدس نائل شد و هر بار مدتى طولانى در جوار آن بزرگواران سکنى گزید.
او چند بار نیز به حج خانه خدا مشرف شد.
توجه خاص به توسل به معصومین علیهمالسلام باعث گردید علامه مجلسى پیرامون ادعیه و زیارات مطالب فراوانى در بحار الانوار بیاورد و بجز آن چند کتاب مستقل نیز در موضوع ادعیه و زیارت تألیف نماید از جمله:
«زاد المعاد» که مرجعى مهم در کتب ادعیه متأخر است و«تحفة الزائر» و ترجمههایى از زیارت جامعه کبیره و دعاى سمات و...
یک ویژگى بسیار مهم در زندگى این بزرگ مرد زهد و پارسایى و ساده زیستى اوست. علامه در عهد صفوى مىزیست و شیخ الاسلام حکومت صفوى بود و در یک کلام تمام امکانات دولت در اختیار او بود اما با همه اینها زندگى شخصى علامه در نهایت
کلمات کلیدی :
